Graffiti is zo oud als de mensheid
Het woord ‘graffiti’ is afgeleid van het Italiaanse woord ‘graffio’ wat ‘kras’ betekent. Veel mensen zien graffiti en het bekladden van muren als een moderne uitwas van de hiphop cultuur. Maar niets is minder waar. De geschiedenis van graffiti gaat duizenden jaren terug – van grotschilderingen tot Romeinse spreuken, van middeleeuwse inscripties tot moderne straatkunst. Kortom, graffiti is van alle tijden.
In dit blog:
De historie van muurschilderingen (murals) en graffiti
Oeroude expressie
De oudste muurtekeningen en inscripties dateren al van 40.000 jaar voor Christus. Holbewoners lieten in grotten hun verhalen na in de vorm van rotstekeningen. Deze vroege vormen van muurkunst werden beschouwd als ritueel of artistiek, niet als vandalisme.
Aboriginals en Indianen
De 17.300 jaar oude Kimberley-kangoeroe wordt erkend als de oudste Aboriginal rotsschildering van Australië, en natuurlijk is het een kangoeroe. Rotsschilderingen, pictogrammen, gravures of petrogliefen van Amerikaanse indianen variëren in leeftijd, maar kunnen duizenden jaren oud zijn. Sommige van de oudste bewijzen van menselijke activiteit in Noord-Amerika dateren van 10.000 tot 15.000 jaar geleden.
Van Ephesus tot Egypte
De oude Grieken, Romeinen en Egyptenaren lieten hun sporen achter op muren. In Ephesus werd een soort ‘reclame’ voor een bordeel gevonden, compleet met hartje, kruis en een linkervoet. In Pompeii vonden archeologen talloze graffiti-inscripties: namen, liefdesverklaringen, politieke leuzen – en zelfs waarschuwingen om niet tegen bepaalde muren te plassen. Eén van de vroegste voorbeelden van graffiti dateert uit de 4e eeuw voor Christus, toen Griekse soldaten hun namen kerfden in de muren van de Tempel van Zeus in Olympia.
Italiaanse Frescos
“Fresco” is een Italiaanse term die letterlijk “vers” betekent en verwijst naar een muur- of plafondschildering die over een natte kalkpleisterlaag wordt aangebracht, zodat de verf na het drogen één geheel vormt met de muur. De term wordt ook gebruikt voor het schilderproces zelf of voor een muurschildering die met deze techniek is gemaakt. Deze manier van muurschilderingen maken is uniek en behoudt de kleuren perfect gedurende duizenden jaren (35 v. Chr.).
Vandalen en vandalisme
De term ‘vandalisme’ stamt van de Vandalen, een Germaanse stam uit Scandinavië (Vikingen rond 1200 na Christus), die al trekkend richting het zuiden naast vernielingen ook graffiti achterliet als een vorm van zelfexpressie of om boodschappen over te brengen. Hun naam leeft voort in onze taal, als symbool voor het bekladden van cultureel erfgoed.
De moderne golf vanaf 1965
De hedendaagse graffiti zoals we die kennen, ontstond midden jaren ’60 in Philadelphia door CORNBREAD en TAKI 183 in New York City. Jongeren zetten hun ‘tags’ (handtekeningen) op treinen, metro’s en muren. Deze vroege vorm van graffiti werd voornamelijk beschouwd als een vorm van territoriumaanduiding en persoonlijke expressie binnen de stedelijke jeugdcultuur. Deze tags evolueerden in de eind jaren ’70 tot kleurrijke kunstwerken met ‘wildstyle’ letters, cartoonachtige figuren en complexe composities.
Graffiti kunstenaars uit NYC als The Godfather of Graffiti ‘SEEN’, maar ook QUIK, BLADE, PHASE2 en DONDI brachten de beweging begin jaren ’80 naar Europa en de rest van de wereld – en sindsdien is graffiti ook hier niet meer weg te denken uit het straatbeeld. Tegelijkertijd begonnen kunstenaars als Jean-Michel Basquiat en Keith Haring elementen van graffiti in hun werk op te nemen, waardoor het genre ook erkenning begon te krijgen in de traditionele kunstwereld en musea wereldwijd.
Van underground naar kunstvorm
Wat ooit begon als straatrebellie, groeide uit tot een volwaardige kunststroming die wereldwijd aan populariteit heeft gewonnen. Graffiti kunst wordt tentoongesteld in musea, exposities en in kunstgaleries. Vandaag de dag worden street art en murals ook ingezet om buurten te verfraaien, tunnels op te fleuren en verhalen te vertellen op grootstedelijke muren. Street art gaat vaak verder dan de illegale aspecten van graffiti en omvat legale muurschilderingen en kunstinstallaties in de openbare ruimte. Veel steden hebben street art festivals en galeries opgericht om deze kunstvorm te promoten en tentoon te stellen aan een breed publiek. Zo ontstaan er in wijken grote kunstprojecten met veel murals die samen een openlucht museum vormen. Zo ontstaat er een kleurrijke stedelijke kunstcultuur die voor iedereen vrij toegankelijk is. Hier kun je een street art of mural tour lopen onder begeleiding van een gids. De stad Heerlen is daar een goed voorbeeld van.
Graffiti artiest gezocht? Gevonden!
Bekijk het werk van muralist en graffiti-artiest GOMAD, die met zijn fotorealistische stijl en jarenlange ervaring de eeuwenoude traditie van muurschilderingen in een hedendaags jasje steekt. Of je nu een gevel wilt verfraaien, een buurt wilt verbinden of een merk wilt versterken – met meer dan 35 jaar ervaring combineren wij artistieke kwaliteit met een professionele uitvoering.
